Co to jest działalność rolnicza i przez jaki czas po zakupie gruntu rolnego trzeba ją prowadzić?

Zamierzasz kupić działkę rolną powyżej 1 ha? Jeżeli nie masz statusu rolnika indywidualnego, zapewne słyszałeś o tym, że w takim przypadku będziesz zobowiązany do prowadzenia działalności rolniczej na nabytym gruncie przez minimum 5 lat od dnia zakupu. To wymóg ustawowy, ale w praktyce nie jest tak straszny, jak mogłoby się wydawać, bo działalność rolnicza obejmuje wiele form uprawy czy hodowli, które wcale nie muszą być bardzo angażujące. Nasz przewodnik pomoże Ci zrozumieć, co to jest działalność rolnicza, jakie ma formy i czy musisz prowadzić ją osobiście po zakupie nieruchomości rolnej.

Co to jest działalność rolnicza?

Definicja działalności rolniczej została podana w art. 2 Ustawy o podatku rolnym oraz w art. 2 ust. 2 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tymi definicjami działalność ta wiąże się z wytwarzaniem produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym z własnych upraw, hodowli lub chowu. Kluczowe jest tutaj słowo „nieprzetworzone”, bowiem chodzi o produkty w naturalnym stanie, bez dodatkowej obróbki. Prawo uwzględnia również sytuacje, gdy kupujesz zwierzęta lub rośliny z zewnątrz. Aby opiekę nad nimi móc uznać jako działalność rolniczą, musisz przetrzymywać je przez określony minimalny czas, podczas którego następuje ich biologiczny wzrost. Czas ten wynosi miesiąc dla roślin i od 16 dni do 2 miesięcy dla różnych rodzajów zwierząt.

Przykłady działalności rolniczej

Wiemy już, co to jest działalność rolnicza, ale co tak naprawdę oznacza w praktyce? Wspomniane wyżej przepisy prawne wymieniają przykładowe rodzaje aktywności, które kwalifikują się jako prowadzenie działalności rolniczej. Mogą być one bardzo różnorodne, np.:

• Produkcja roślinna – obejmuje uprawę zbóż, warzyw, owoców, roślin przemysłowych (np. rzepak, buraki cukrowe, słonecznik) oraz roślin ozdobnych przeznaczonych na sprzedaż;
• Produkcja zwierzęca – chów i hodowla bydła mlecznego lub mięsnego, trzody chlewnej, drobiu, chów owiec i kóz, a także innych zwierząt gospodarskich. Ważne: musi być to produkcja z własnej hodowli lub chowu;
• Produkcja pasz i materiału siewnego – obejmuje produkcję nasion różnych gatunków roślin, uprawę roślin pastewnych przeznaczonych na paszę, produkcję sianokiszonki, siana i innych pasz objętościowych;
• Działalność sadownicza i ogrodnicza – prowadzenie sadów owocowych, plantacji krzewów owocowych, uprawa roślin ozdobnych pod gołym niebem, a także działalność szkółkarska;
• Uprawy specjalistyczne – mogą obejmować uprawę grzybów, ziół leczniczych i przyprawowych, produkcję kwiatów ciętych czy uprawę roślin energetycznych;
• Akwakultura – to głównie chów ryb w stawach, ale także hodowla innych organizmów wodnych do celów spożywczych.

Nie wszystko na wsi to działalność rolnicza

Częstym błędem jest założenie, że każda aktywność wykonywana w celach zarobkowych na terenie wiejskim automatycznie kwalifikuje się jako działalność rolnicza. Oto przykłady działań, których nie możemy zaliczyć w poczet takiej działalności:

• świadczenie usług opieki nad cudzymi zwierzętami (np. pensjonat dla psów),
• dzierżawa gruntów pod inwestycje typu farmy fotowoltaiczne czy wiatraki,
• wydobywanie i sprzedaż surowców naturalnych takich jak piasek czy żwir,
• detaliczna sprzedaż gotowych produktów mięsnych lub przetworzonych.

Wymienione działania podlegają już zasadom działalności gospodarczej. W dalszej części artykułu szczegółowo omówimy jeszcze różnice pomiędzy działalnością rolniczą a działalnością gospodarczą.

Czy hodowla koni jest działalnością rolniczą?

Wielu pasjonatów jeździectwa zastanawia się, czy hodowla koni jest działalnością rolniczą. Otóż może być za taką uznana, ale nie zawsze – kluczowe jest to, co dokładnie robisz z końmi i czy są to Twoje własne zwierzęta. Jeśli hodujesz własne konie, zajmujesz się ich reprodukcją i sprzedajesz młode zwierzęta lub materiał hodowlany, to może być uznane za działalność rolniczą. Jeżeli jednak zajmujesz się końmi należącymi do innych osób – prowadzisz treningi, oferujesz opiekę, uczysz jazdy konnej czy prowadzisz pensjonat, to taka aktywność jest już traktowana jako działalność gospodarcza, a nie rolnicza.

Czy działalność rolnicza to działalność gospodarcza?

Tu dotykamy sedna sprawy – różnicy pomiędzy działalnością rolniczą a działalnością gospodarczą, a ma ona istotne konsekwencje prawne i podatkowe. Przede wszystkim trzeba wiedzieć, że nie każda działalność rolnicza jest traktowana automatycznie jako działalność gospodarcza, ale wiele czynności prowadzonych na gruntach rolnych to działalność gospodarcza, nie rolnicza.

Zacznijmy od działalności rolniczej. W prawie podatkowym podlega ona specjalnemu reżimowi, bo zamiast podatku dochodowego od osób fizycznych, płacisz wtedy podatek rolny, który jest znacznie korzystniejszy. Wyjątkiem są tzw. działy specjalne produkcji rolnej, bo tu sytuacja wygląda inaczej i często wymagane są inne formy rozliczenia. Jeśli prowadzisz wyłącznie klasyczną produkcję rolną, hodowlę czy uprawy, nie musisz też rejestrować firmy w CEIDG.

Jednak uważaj – gdy zaczynasz wykraczać poza podstawową produkcję rolną, sytuacja się zmienia. Jeśli np. produkujesz coś z własnych owoców albo prowadzisz agroturystykę, może to już być działalność gospodarcza. Granica przebiega tam, gdzie kończy się podstawowa produkcja rolna, a zaczyna działalność o charakterze zarobkowym, zorganizowanym i ciągłym. Aby lepiej zobrazować różnicę między działalnością rolniczą a działalnością gospodarczą, warto posłużyć się przykładem – sprzedaż marchewki w stanie surowym do hurtowni to działalność rolnicza. Jeśli jednak z tej samej marchewki przygotowujesz soki i oferujesz je w sklepach, prowadzisz już działalność gospodarczą.

Kto może prowadzić działalność rolniczą?

Gdy nie masz statusu rolnika indywidualnego i kupujesz nieruchomość rolną o powierzchni powyżej 1 ha, tematyka prowadzenia działalności gospodarczej dotyczy Cię w sposób szczególny. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, masz bowiem obowiązek prowadzić gospodarstwo rolne, w którego skład wchodzi kupiona nieruchomość, przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia. Ten 5-letni okres nie jest zaleceniem, ale prawnym obowiązkiem wynikającym z Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Jego nieprzestrzeganie może skutkować poważnymi konsekwencjami, włącznie z możliwością odebrania nieruchomości. Przepis ma chronić grunty rolne przed spekulacją i zapewnić, że trafiają w ręce osób faktycznie zamierzających prowadzić produkcję rolną.

Kto może prowadzić działalność rolniczą w takim przypadku, aby omawiany obowiązek zostać uznany za spełniony? Jeśli jesteś osobą fizyczną, musisz prowadzić gospodarstwo osobiście, czyli faktycznie zajmować się uprawą roślin czy hodowlą zwierząt na danym gruncie. Oczywiście możesz korzystać z pomocy członków rodziny czy pracowników sezonowych, ale to Ty jako właściciel powinieneś być zaangażowany w prowadzenie gospodarstwa i podejmowanie wszelkich decyzji. Wynika to z art. 6 ust. 2 Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.

Jaki rodzaj działalności rolniczej najlepiej prowadzić?

Jeśli planujesz rozpocząć działalność rolniczą po zakupie nieruchomości rolnej, warto przemyśleć kilka kluczowych kwestii. Po pierwsze, określ realistycznie, jaki rodzaj produkcji najlepiej pasuje do Twoich warunków – zarówno gruntu, jak i możliwości finansowych czy czasowych. Różne rodzaje upraw i hodowli wymagają zupełnie innego podejścia, nakładów i wiedzy. Pamiętaj też o aspekcie czasowym – 5-letni obowiązek prowadzenia gospodarstwa to długi okres, podczas którego Twoja sytuacja życiowa może się zmienić, dlatego warto wybrać taki rodzaj działalności rolniczej, która będzie możliwa do kontynuowania przez cały ten czas.

Zastanawiasz się, jaki rodzaj działalności rolniczej prowadzić, aby był jak najmniej angażujący czasowo? Pamiętaj, że zawsze możesz skorzystać z doradztwa specjalistów z Twojgrunt.pl. Wychodzimy z założenia, że prowadzenia działalności rolniczej nie trzeba traktować w kategorii uciążliwego obowiązku prawnego – może to być także szansa na ciekawy sposób życia i źródło dochodu. Napisz do nas, aby uzyskać poradę, a jeżeli jesteś na etapie ubiegania się o zgodę na zakup gruntu rolnego, z przyjemnością pomożemy Ci także we wszystkich formalnościach związanych z przygotowaniem i złożeniem wniosku.